Zgodnie z ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody za użytek ekologiczny uznane być mogą „zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej – naturalne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, płaty nie użytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy, kamieńce, siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania". Ustanowienie tej formy ochrony dokonuje rada gminy w drodze uchwały.
Na terenie zarządzanym przez Nadleśnictwo Kolbuszowa użytki ekologiczne o powierzchni 114,38 ha zostały powołane Rozporządzeniem Wojewody Rzeszowskiego nr 59/96 z dnia 6 grudnia 1996 r. W latach 2009 i 2010 roku zniesiono tę formę ochrony na części obiektów (37,22 ha - powierzchnie leśne z drzewostanem sosnowym w wieku około 80 lat) na mocy uchwał rad gmin: Kolbuszowa, Cmolas, Dzikowiec. Aktualnie ochronie w formie użytków ekologicznych podlega 20 obiektów o łącznej powierzchni 77,16 ha. Są to tereny zabagnione, nie użytkowane łąki i pastwiska, lecz także drzewostany porastające wydmy i utwory morenowe.
Na gruntach pozostających w zarządzie Nadleśnictwa Kolbuszowa do ochrony prawnej w formie użytków ekologicznych zaproponowano 12 obiektów o łącznej powierzchni 20,97 ha (2 w obrębie Kolbuszowa – pow. 0,78 ha, 10 w obrębie Morgi – pow. 20,19 ha). Powierzchnie te obejmują głównie śródleśne bagna i torfowiska, miejscami również fragmenty roślinności łęgowej, stanowiące często miejsca występowania cennych gatunków flory i fauny.