Braki wody da się odczuć poprzez obserwację (niewielkie opady śniegu w zimie, wysokie temperatury oraz małe opady deszczu w okresie letnim), potwierdzają to również dane statystyczne Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowego Instytutu Badawczego, które pokazują, iż w czasie ostatniej dekady (lata 2010-2019) średnia roczna suma opadów jest o ponad 50 mm niższa
od sumy opadów w latach 1990-1999 oraz o ponad 100 mm niższa od sumy opadów w latach 2000-2009. Na podstawie powyższych danych można więc zauważyć stały trend zwiększającego się deficytu wody w Polsce.

Utrzymująca się susza sprawia, iż  gdy wystąpią już opady atmosferyczne, zwłaszcza długotrwałe i obfite, często wiążą się one z podtopieniami, a nawet powodziami. Dzieje się tak dlatego, iż przesuszona gleba nie jest w stanie przyjąć dużej ilości wody w krótkim czasie. Dlatego też niezwykle ważne jest, aby „zatrzymać” wodę w środowisku. Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, widząc tę potrzebę, uczestniczą w programie Małej Retencji, który ma na celu wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w ekosystemach leśnych, poprawę warunków hydrologicznych oraz odbudowę cennych ekosystemów naturalnych, a tym samym pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej. Cel ten realizowany jest poprzez budowę nowych oraz przebudowę i odbudowę istniejących zbiorników retencyjnych, tworzenie oraz poprawienie istniejących urządzeń służących do piętrzenia wody, a tym samym spowolnieniu odpływu wód powierzchniowych, ochronę obiektów infrastruktury leśnej przed skutkami nadmiernej erozji wodnej, związanej z gwałtownymi opadami oraz przebudowę lub demontaż obiektów wodnych niedostosowanych do wód wezbraniowych (mostów, przepustów, brodów).

Nadleśnictwo Kolbuszowa w ramach pierwszej perspektywy (lata 2007-2013) ww. projektu wykonało w latach 2010-2012 dwa zbiorniki retencyjne o łącznej pojemności 16 000 m³ wody, powierzchni lustra wody wynoszącej ponad 2 ha, zlokalizowane w Lipnicy, zasilane przez ciek naturalny „Olszówka”. W ramach drugiej perspektywy (lata 2014-2020) Nadleśnictwo Kolbuszowa, w 2019 roku, wybudowało zbiornik retencyjny w Nowej Wsi. Pojemność tego zbiornika wynosi ponad 18 000 m³ wody, powierzchnia lustra wody wynosi niespełna 1,5 ha, zasilany jest z cieków wodnych. Zauważyć można, iż ww. inwestycje, mimo niedługiego upływu czasu od ich zakończenia, oprócz spełniania funkcji retencyjnych oraz ochronnych, mają pozytywny wpływ zarówno na warunki siedliskowe roślinności leśnej, jak i zwiększenie różnorodności biologicznej fauny żyjącej w środowisku leśnym.

Tekst: Jarosław Janosik